'Ik heb geen emoties'
Het oorspronkelijk sympathieke idee om anderen niet lastig te willen vallen met je gevoelens, gedoe, gezeur, kan zulke proporties aannemen, dat je het zo speelt dat je emoties niet alleen uit, maar zelfs jezelf geen emoties toestaat.
Dit kan al in de vroege kinderjaren zijn gevormd door ouders die op een bepaalde manier geen ruimte lieten voor de emoties van het kind. We kennen allemaal het motto ‘boys don’t cry’ ( uit 1979) en in de huidige tijdgeest zijn we daar al lang en breed van afgestapt. Onze jongetjes mogen wel huilen. Maar in de jaren ’80 en vast ook daarvoor (even natte vingerwerk) mochten we dat niet, dus de mannen van de oudere generaties moesten een behoorlijke emancipatie door om gewoon weer tranen te mogen vloeien op de schouder van hun vriendin. En dan nog kan het onwennig zijn om een man te moeten troosten, want ook de vrouw is niet met mannentranen opgegroeid. Niet op het schoolplein en nog steeds niet in de media. Vrouwen zijn emotioneel maar mannen zijn sterk. Ik zou wel eens het aantal minuten in Netflix-films aan mannelijke tranen willen weten ten opzichte van vrouwelijke. Metromannen worden wel geacht om ook zachtheid te hebben, maar toch schuurt het nog een beetje met de mannelijke baard en de espresso van de barista-yup… ;)
Daarbij zijn het niet alleen mannen die geacht worden hun emoties in toom te houden, mensen in het algemeen moeten vooral zakelijk, professioneel, volwassen, verstandig, uitgebalanceerd en in controle zijn. Emoties horen daar wel bij, maar alleen binnen bepaalde kaders, dus graag thuis. Of in de auto of op het toilet. Emoties moet je goed timen.
In sociale gelegenheden hebben zowel jongens als meisjes dus aangeleerd dat het niet cool is om emoties te tonen, want dan ben je namelijk niet in balans en zwak. Die boodschap komt in grote mate van ouders. Niet omdat zij sekse-gebonden boodschappen omtrent emoties uitdragen, maar het ligt ook aan de reactie van ouders als een kind emoties toont. Ze moeten als het even kan direct stoppen. Als een kind bang is kan de ouder direct zeggen: ‘even flink zijn’. ‘Kom op nou!’ Misschien loopt die ouder wel weg van het kind bij een boze bui. Zo leert het kind dus dat het hebben van emoties niet helpt voor het gevoel van veiligheid; geen toegang biedt tot liefde en nabijheid, troost of steun van de ouders.
Het kan ook voorkomen dat een broer of zus in het gezin krijgt juist alle aandacht met haar tantrums of moeilijkheden. Jij daarentegen bezit de vaardigheid om te lachen en gelukkig lijken je ouders die glimlach van jou veel meer te waarderen dan een tantrum van je zusje. Daarom ontwikkel je die glimlach. Je wordt er steeds beter in en tovert hem steeds weer uit de kast. De brokken in kelen, pijn in de buik, tranen, boze fronsende wenkbrauwen, leer je te negeren, en je vaart op de blije gezichten die je ziet als je zelf ook blijheid uitstraalt. Je geeft graag complimenten, hebt een optimistische levensvisie. Misschien ben je graag een luisterend oor voor andermans ellende, maar niemand zal ooit weten hoe jouw ellende voelt. Want dat weet je eigenlijk zelf ook niet zo goed.
Je voelt liever geen negatieve emoties. Je kunt vervelende situatie vrij snel relativeren. Je bent er misschien zelfs trots op zo rationeel in het leven te staan. Je bagatelliseert (onbewust) je recht op een reactie in een situatie. En op latere leeftijd, tot je er bewust van wordt, weet je nauwelijks waar die negatieve emoties dan precies dienen te zitten. Sommigen verachten kwetsbaarheid en verheerlijken hun pantser.